Prawa i obowiązki pracodawców i przedsiębiorców

Pracodawcy planujący zwolnienia muszą uzgodnić z powiatowym urzędem pracy formę pomocy dla zwalnianych, w tym dla pracowników niepełnosprawnych, jeżeli zamierzają zwolnić ponad 50 osób w ciągu 3 miesięcy. Obowiązkowe jest zapewnienie usług rynku pracy dla pracowników w okresie wypowiedzenia lub 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy. Pracodawcy mają także obowiązki wobec osób odbywających staż, w tym udzielanie dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni stażu, oraz wydawanie opinii na temat umiejętności zdobytych przez bezrobotnych.

W przypadku przygotowania zawodowego dorosłych, pracodawcy muszą udzielić czasu wolnego na zajęcia teoretyczne. Uposażenia pracowników uczestniczących w posiedzeniach rady zatrudnienia również są objęte ochroną prawną. Dodatkowo, pracodawcy zobowiązani są informować pracowników o ich obowiązkach i prawach, zapewnić bezpieczne warunki pracy oraz wspierać ich w podnoszeniu kwalifikacji.

Ważne jest także obiektywne ocenianie pracy, terminowe wypłacanie wynagrodzeń, prowadzenie dokumentacji personalnej oraz wydawanie świadectw pracy po zakończeniu zatrudnienia. Dokładne informacje dotyczące przepisów prawa pracy są dostępne w serwisie internetowym.

Pracodawca zamierzający rozpocząć proces zwolnień pracowniczych w myśl ustawy ma obowiązek:

  • uzgodnienia z powiatowym urzędem pracy (odpowiednim ze względu na siedzibę pracodawcy lub ze względu na miejsce wykonywania pracy) zakresu i formy pomocy dla zwalnianych pracowników, w tym pracowników niepełnosprawnych min. takie jak: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia (obowiązek dotyczy pracodawców planujących zwolnienia powyżej 50 pracowników w okresie 3 miesięcy),
  • podjęcia działań polegających na zapewnieniu pracownikom przewidzianym do zwolnienia lub będącym w trakcie wypowiedzenia lub w okresie 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy lub stosunku służbowego usług rynku pracy realizowanych w formie programu (obowiązek dotyczy pracodawców planujących zwolnienia monitorowane).

Obowiązki pracodawcy wynikające z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy względem osób zatrudnionych, odbywających staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych, są następujące:

  • udzielanie na wniosek bezrobotnego odbywającego staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni odbywania wyżej wymienionych form aktywizacji zawodowej. Za dni wolne przysługuje stypendium. Za ostatni miesiąc odbywania stażu pracodawca jest obowiązany udzielić dni wolnych przed upływem terminu zakończenia stażu.
  • wydawanie opinii zawierającej informacje o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego oraz umiejętnościach praktycznych pozyskanych w okresie stażu.
  • w przypadku przygotowania zawodowego dorosłych, gdy kształcenie teoretyczne realizuje instytucja szkoleniowa, pracodawca jest obowiązany udzielić uczestnikowi przygotowania zawodowego dorosłych czasu wolnego na uczestnictwo w zajęciach w wymiarze przewidzianym programem.
  • zwalnianie pracownika od pracy w celu wzięcia udziału w posiedzeniach rady zatrudnienia. Za czas zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.

Dodatkowo do obowiązków pracodawcy wynikających z przepisów prawa pracy należą między innymi:

  • informowanie pracownika podejmującego pracę o zakresie i sposobie wykonywania jego obowiązków oraz podstawowych uprawnieniach pracowniczych,
  • zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania pracy,
  • ułatwienie pracownikom podnoszenia kwalifikacji,
  • obiektywne i sprawiedliwe ocenianie pracowników i wyników ich pracy,
  • wypłacanie wynagrodzenia terminowo i w sposób prawidłowy,
  • prowadzenie dokumentacji personalnej,
  • wydawanie świadectw pracy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o pracę.

Szczegółowe informacje o przepisach zawartych w kodeksie pracy można znaleźć w serwisie internetowym pod adresem: www.prawo-pracy.pl.